مبانی نظری وپیشینه پژوهش مفاهیم؛تعاریف ونظریه های شادکامی
2 - 2 شادکامی :
شادكامي » از مهم‌ترين نيازهاي رواني بشر است كه تأثير عمده‌اي بر شكل‌گيري شخصيت و سلامت روان دارد و همة انسان‌ها شادكامي را خود و براي افراد مورد علاقه‌شان مي‌خواهند . از عهد باستان تا كنون به احساسات مثبت انسان از جمله شادكامي توجه شده است . افلاطون در كتاب جمهوري به سه عنصر در وجود انسان اشاره مي‌كند كه عبارتند از : قوة عقل يا استدلال ، احساسات و اميال . وي شادكامي را حالتي از انسان مي‌داند كه بين اين سه عنصر ، تعادل و هماهنگي وجود داشته باشد . ارسطو معتقد است دست‌كم سه نوع شادماني وجود دارد ؛ در پايين‌ترين سطح ، شادي را همان لذّت مي‌داند ؛ در سطح بالاتر شادي همان موفقيت و كاميابي است و نوع سوم شادي از نظر ارسطو ، شادي ناشي از معنويت است . وي معتقد است شادكامي حقيقي از ارضاي اميال حاصل نمي‌شود ، بلكه از انجام چيزي كه از لحاظ اخلاقي ارزش انجام دادن دارد ، يعني از تجلّي فضيلت حاصل مي‌شود . به اعتقاد جرمي بنتام شادكامي غير قابل تشخيص از لذّت‌هاي جسماني بوده ، عبارت است از فعاليت‌هايي كه افزايش آنها موجب لذّت و كاهش درد و ناراحتي‌ها مي‌شود . فارابي معتقد است سعادت دنيوي و اخروي انسان با تحقق چهار نوع فضيلت به دست مي‌آيد كه عبارتند از : فضيلت‌هاي نظري ، فضيلت‌هاي فكري ، فضيلت‌هاي اخلاقي و صناعات عملي . وي راه رسيدن به سعادت را داشتن ملكات اخلاقي دانسته ، و خلق نيكو را اعتدال يا حد وسط افراط و تفريط مي داند ( امانیان ، 1388 ).
برخي از پژوهش‌گران ، شادكامي را حالت رواني مثبتي مي‌دانند كه با سطح بالاي رضامندي كلي از زندگي ، عاطفه مثبت و سطح پايين عاطفه منفي مشخص مي‌شود . سليگمن ، رشيد و پارك ، مفهوم شادكامي را در سه مؤلفه جاي داده است : الف ) هيجان‌هاي مثبت ( زندگي بانشاط )؛ ب ) تعهد ( زندگي درگيرانه يا زندگي خوب ؛ ج ) معناداري ( زندگي با معنا ). سليگمن معتقد است بر اساس پژوهش‌هاي چند سال اخير ، ثابت شده است شادكامي عامل پديدآورندة منافعي به مراتب بيشتر از صِرف احساس خوبي داشتن است ؛ افراد شادكام ، سالم‌تر و بسيار موفق‌ترند و درگيري و تعهد اجتماعي بيشتري دارند ( آذربایجانی و علی محمدی ، 1388 ).
2 - 2 - 1 حساس شادکامی و خوشبختی در زندگی :
هیچ چیز مثل زندگی مثبت‌نگرانه نمی‌تواند احساس شادکامی و خوشبختی را در انسان بوجود بیاورد . انسان هایی که احساس خوشبختی می‌کنند افرادی هستند که کمتر با افکار و مسائل منفی سروکار دارند و اجازه نمی‌دهند بیش از مقدار لازم و طبیعی با مسائل منفی درگیر شوند . با نیمه پر لیوان زندگی می‌کنند و اتفاقات را از جانب مثبت ارزیابی می‌کنند . افکار روزانه آنها حول و حوش مسائل خوب دور می‌زند و با دیدگاهی مثبت کارها و امور زندگی خود را دنبال می‌کنند . آنها کمتر از نمی‌شود ، نمی‌توان و ... استفاده می‌کنند . مثبت‌بینی نیروی
